پایان نامه تاثیر ابزارهای تامین مالی بر ارزش شرکتهای بورس

پایان نامه برای دریافت درجه کارشناسی ارشد رشته مدیریت بازرگانی (M.A) گرایش: مالی عنوان بررسی تأثیر ابزارهای تأمین مالی بر ارزش شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران 1385-1391

در 158 صفحه ورد قابل ویرایش آماده پرینت و pdf با جداول، نمودارها، منابع و پیوستها

The Effect of financial instruments to the value of listed companies in Tehran Stock Exchange 1385-1391

چکیده

بنگاه ها به منظور اجرای پروژه های سودآور و دستیابی به حداکثر بازدهی در جهت افزایش منافع سهامداران خود، از منابع مالی مختلف بهره می گیرند. به طور کلی هدف اصلی شرکت ها و مؤسسات انتفاعی کسب سود بیشتر و به دنبال آن افزایش ثروت سهامداران، قیمت سهام و در نهایت ارزش شرکت می باشد. یکی از راه های کسب سود و ارزش برای شرکت ها انتخاب روش مناسب تأمین مالی است. هدف این تحقیق بررسی تأثیر ابزارهای تأمین مالی بر ارزش شرکت می باشد. تعداد فرضیه های مورد آزمون در این پژوهش 12 فرضیه است که در این بین 2 فرضیه اصلی و 10 فرضیه فرعی می باشد. این پژوهش از نظر نوع، همبستگی و پیمایشی و از نظر هدف، کاربردی می باشد. روش نمونه گیری در این پژوهش تصادفی ساده و نمونه ی آماری این پژوهش برای شش صنعت تجهیزات، صنایع غذایی، صنایع شیمیایی، محصولات غیر فلزی، نقلیه ی موتوری و فلزات سنگین، انتخاب شده است. روش تجزیه و تحلیل در این پژوهش ضریب همبستگی پیرسون و اسپیرمن و با استفاده از تحلیل رگرسیون چند متغیره می باشد. یافته های این پژوهش حاکی از تأیید رایطه ی تمام روش های تأمین مالی کوتاه مدت و بلندمدت با ارزش شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در بین سال های 1385 تا 1391 می باشند.

کلید واژه:

ابزارهای تأمین مالی کوتاه مدت، ابزارهای تأمین مالی بلندمدت، ارزش شرکت، شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادارتهران

بیان مسأله

مؤسسات و بنگاه های اقتصادی به ویژه فعالان در بخش صنعت، برای ادامه ی حیات و فعالیت های تولیدی خود و همچنین توسعه ی فعالیت ها، به سرمایه های کلان نیاز دارند. همچنین، این مؤسسات و بنگاه های اقتصادی برای تأمین سرمایه ی مورد نیاز خود وابستگی شدیدی به بازارهای مالی دارند. نقش این بازارها در اختیار گذاشتن سرمایه های لازم برای مؤسسات و شرکت ها است. یکی از نکات اساسی مورد توجه مدیران مالی بنگاه های اقتصادی، روش ها و میزان تامین مالی است. انواع منابع تأمین مالی در کشور به دو دسته ی منابع مالی بدون هزینه و منابع مالی با هزینه تقسیم بندی می شود. منابع مالی بدون هزینه شامل پیش دریافت از مشتریان، بستانکاران تجاری، سود سهام پرداختنی و هزینه های پرداختنی است. منابع مالی با هزینه به دو دسته ی منابع داخلی (سود انباشته) و منابع خارجی (تسهیلات کوتاه مدت و بلندمدت و انتشار سهام جدید) تقسیم می شود. به طور کلی هدف اصلی شرکت ها و مؤسسات انتفاعی کسب سود بیشتر و به دنبال آن افزایش ثروت سهامداران، قیمت سهام و در نهایت ارزش شرکت می باشد. یکی از راه های کسب سود و ارزش برای شرکت ها انتخاب روش مناسب تأمین مالی است. در سال های اخیر روش های تأمین مالی به دلیل مزایایی که داشته است، نظر مدیران مالی شرکت ها و مؤسسات تجاری را به خود جلب کرده است. بنابراین در این پایان نامه، تأثیر روش های تأمین مالی بر شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران مورد مطالعه و بررسی قرار می گیرد، و با توجه به مزایایی که روش های تأمین مالی در این حیطه دارد، به دنبال این پرسش هستیم که آیا این روش ها تأثیری بر ارزش شرکت های پذیرفته در بورس اوراق بهادرا تهران دارند یا خیر؟

تعریف متغیرها

* تعاریف مفهومی

تامین مالی کوتاه مدت

برای پشتیبانی سرمایه گذاری موقت در دارایی های جاری مورد استفاده قرار میگیرد معمولا مدیر مالی پس از برنامه ریزی سرمایه گذاری در دارایی های جاری و پیش بینی منابع مورد نیاز واحد اقتصادی در سال آینده باید به فکر تامین مالی برنامه خود باشد و در مورد شیوه تامین مالی تصمیم گیری کند. معمولا برای سرمایه گذاری موقت در داراییهای جاری از وام کوتاه مدت استفاده می شود.

تامین مالی میان مدت و بلند مدت

در عرصه مدیریت مالی دوره کوتاه مدت معمولا به بدهی های مربوط می شود که سر رسید آن ها در فاصله ای کمتر از یکسال است. اما اصطلاح تامین مالی بلند مدت به طور دقیق تعریف نشده. برخی واحدهای اقتصادی دوره میان مدت را برای تاریخ های سر رسید بیش از یکسال و کمتر از 10 سال به کار می برند. برای برخی اشخاص وام 8 ساله کوتاه مدت و برای برخی دیگر بلند مدت محسوب می شود. ولی به طور کلی وام های دارای سر رسید بیش از یک تا دو سال بلند مدت نامیده خواهد شد.

* تعاریف عملیاتی

تامین مالی کوتاه مدت

- اعتبار تجاری (خرید نسیه کالا یا خدمت)

دریافت کالا و پرداخت وجه آن با فاصله زمانی، سهولت دسترسی، نداشتن هزینه، عدم نیازبه وثیقه، عدم سخت گیری طلبکاران،متورم شدن حسابهای یرداختی، از دست رفتن تخفیف نقدی

- وام های بانکی

دریافت وجوه مورد نیاز از بانک ها، استفاده از خدمات بانکها، استفاده از منبع مالی در موعد مقرر، استفاده از تمام یا قسمتی از اعتبار، امکان باز پرداخت قبل از سررسید، سود تضمیین شده وام بیش از بسیاری روشهای دیگر است، لزوم داشتن سرمایه کافی و نقدینگی، مانده های جبرانی کلیه واحدهای اقتصادی

- اوراق تجاری کوتاه مدت (اوراق قرضه)

بدهی بدون تضمین واحد اقتصادی انشار دهنده، نداشتن وثیقه، امکان تنظیم سررسید اوراق (بازخرید، تامین مالی از طریق اوراق قرضه جدید (منبع مالی مستمر) صرفا توسط واحدهای اقتصادی معتبر قابل اجراست، شرکتهای بیمه، صندوق مشترک سرمایه گذاری، صندوق بازنشستگی.

وام های موسسات مالی تجاری دریافت وجوه مورد نیاز از موسسات مالی، در صورت عدم امکان استفاده از وام بانک ها از این روش می توان استفاده کرد، سود تضمین شده بیشتر از وام، نیاز به وثیقه برای وام

- صدور اسناد تجاری

اوراق بهادار قابل مبادله که توسط واحدهای اقتصادی به سایر واحدها، بانک ها یا موسسات مالی فروخته می شود، سود تضمین شده کمتراز وام بانکی، بدون وثیقه، صرفا توسط واحدهای اقتصادی معتبر قابل استفاده است، واحدهای اقتصادی بزرگ در کشورهای صنعتی تشریفات بیشتری دارد.

- وثیقه گذاری سایر داراییها (زمین، ساختمان، ماشین الات)

دریافت وجوه مورد نیاز و گذاشتن وثیقه نزد اعتبار دهنده، وثیقه حسابهای دریافتی است، وثیقه موجودی کالاست، دسترسی به وجه نقد، دسترسی سریع به وجه نقد، دسترسی به وجه نقد به طور فصلی، وثیقه گذاری مستلزم تحمل هزینه های اضافی است، مانده حسابهای دریافتی درحد قابل قبولی باشد، موجودی کالای کافی موجود باشد، سود تضمین شده بانکی بیش از حداقل نر خ بهره بانکی است، واحدها ی اقتصادی جدید التاسیس، واحدهای اقتصادی که به سرعت رشد می کنند، واحدهای اقتصادی که موقتا کمبود سرمایه در گردش دارند، بنگاههای معاملات اتومبیل، واحدهای اقتصادی صنعت غذایی، واحدهای اقتصادی که وضعیت آن ضعیف است

- پیش دریافت فروش محصولات از مشتری

دسترسی سریع به وجه نقد، لزوم داشتن متقاضی، واحدهایی که محصولات پر متقاضی و کیفیت بهتر و قیمت پایین تردارند.

تامین مالی میان مدت و بلند مدت

- وامهای بانکی بلند مدت

وامهای بانکی دارای سررسید بیش از یکسال، بهره وام های میان مدت وبلند مدت تقریبا ثابت است،درموقع انعقاد قرارداد میتوان درباره شریط قرارداد مذاکره کرد، مشتریان خوش حساب ازتسهیلات بهرمند می شوند، مندرجات قراردادهای این وام ها محدودیت هایی برای واحدهای اقتصادی ایجاد می نمایند، نرخ بهره وام معمولا بیش از نرخ بهره پایه است، وثیقه گذاری واحد اقتصادی محدود می شود، پرداخت اقساط سالانه فشار زیادی به نقدینگی می آورد، واحدها ی اقتصادی که می خواهند دارایی های ثابت یا سرمایه گذاری بلند مدت ایجاد کنند.

- اجاره های بلندمدت (اجاره به شرط تملیک و اجاره عملیاتی)

قراردادی است که به موجب آن مالک دارایی، دارایی را به طرف دیگر قرار داد اجاره می دهد تا در ازای پرداخت مبالغ مشخص از آن دارایی استفاده کند، استفاده از دارایی و پرداخت به صورت اقساط و در بلندمدت، واحدهای اقتصادی جدید التاسیس در کشورهای صنعتی، واحدهای اقتصادی صنعت حمل و نقل.

سهام عادی شرکت ها سهام عام خود رابه مردم عرضه می نمایند دارندگان سهام عادی مالکان نهایی شرکتند، فاقد سررسید هستند و تامین مالی دائمی هستنند واحد اقتصادی الزام قانونی برای پرداخت سود سهام ندارند، باانتشار سهام وضعیت کنترل و مالکیت واحد اقتصادی تغییر نمی کند، هزینه این روش از روشهای دیگر تامین مالی بیشتر است، پرداخت سود سهام باعث صرفه جویی نمی شود، انتشار سهام عادی باعث می شود موقتا سود سهم کاهش یابد و این موضوع بر قیمت سهام آثار منفی دارد.

- اوراق قرضه (با نام و بی نام) (با وثیقه و بدون وثیقه)

اسنادی که انتشار دهنده آن تعهد می کند مبالغ معینی را در زمانهای مشخص به دارنده آن ها پرداخت کند و در موعد مقرر اصل مبلغ را بازپرداخت کند، هزینه بهره اوراق قرضه قابل قبول مالیاتی است یعنی هزینه موثر اوراق قرضه کم است.، این روش بر وامهای بانکی کوتاه مدت ارجحیت دارد، برخی اوراق قرضه قابل تبدیل و برخی قابل بازخرید هستند، اگر نرخ بازده واحد اقتصادی بیش از نرخ بهره اوراق باشد روش مناسبی است، اگر نرخ بازده واحد اقتصادی کمتر از نرخ بهره اوراق باشد سود هر سهم به شدت کاهش می یابد، ناتوانی در پرداخت اصل و فرع بهره می تواند موجب ورشکستی شود، قید و بندهای قرارداد اوراق قرضه محدودیت های را برای واحد اقتصادی ایجاد می کند.

- اختیار خرید سهام عادی

نوعی اوراق بهادار که دارنده آن، حق خرید تعهد معینی از سهام عادی واحد اقتصادی را به قیمت معینی دارد، برگه اختیار خرید سهام در بازار قابل معامله است، حق استفاده از این برگه دوره مشخص دارد، باعث افزایش تعداد سهام واحد اقتصادی می شود، باعث کاهش سود هر سهم می شود.

- سهام ممتاز

نوعی سهام که دارنده آن نسبت به درآمدها و دارایی ها ی واحد اقتصادی حق یا ادعای محدود معینی دارد، هزینه تامین مالی از طریق سها م ممتاز کمتر از سهام عادی است، دارندگان سهام ممتاز دارای مزایای محدود ی هستند، سهام ممتاز معمولا بدون سررسید است، واحدهای اقتصادی نسبت به پرداخت سود سهام ممتاز الزام قانونی ندارد،سهامداران ممتاز فاقد رای هستند، اگر بازده واحد اقتصادی کمتر از هزینه سرمایه سهام ممتاز باشد سود هرسهم عادی کاهش مییابد، هزینه سهام ممتاز از اوراق قرضه بیشتر است، پرداخت سودسهام انباشته ممکن است واحد اقتصادی را با مشکلاتی مواجه کند، کلیه شرکت های سهامی در کشور های صنعتی

- وامهای موسسات اعتباری

وام های بلند مدتی که توسط واحد های اقتصادی بیمه و موسسات مالی به شرکت اعطا می شود، نرخ بهره اینگونه وام ها بیش تر از بهره وام های بانکی است، این نوع وام ها معمولا نیازمند مانده جبرانی نیست.

- وام های دولت

وام های که توسط دولت اعطا می شود، شرکت های دولتی وابسته به دولت.